Wednesday 25 September 2013

CỎ THÁP BÚT YẾU-Equisetum ramosissimum-cây thuốc nam chữa viêm giác mạc cấp

CỎ THÁP BÚT YẾU


Tên khác: Mộc tặc yếu.
Tên khoa học: Equisetum ramosissimum Desf. Ssp. debile (Vauch.) Hanke, thuộc họ Cỏ tháp bút (Equisetaceae).
Tên đồng nghĩa: Equisetum debile Roxb. ex Vauch.
Mô tả: Cây thảo có thân rễ dài nằm dưới đất, thân cao đến 1m rộng 5-10mm, màu lục có 3-6 cành, phân thành từng lóng dễ gãy ở mắt, Lá thành vòng ôm thân, có 6-30 răng thấp, màu sậm. Bông bào tử xoan tròn dài ở ngọn, chót có mũi nhọn ngắn; vẩy mang túi bào tử hình khiên; bào tử hình cầu có 4 sợi đàn hồi. Mùa sinh sản: tháng 10-12.
Bộ phận dùng:Toàn cây (Herba Equiseti Ramosissimi).
Phân bố sinh thái:Cây mọc hoang ở ven suối và các bãi cát ẩm dọc sông ở vùng núi, từ Lào Cai tới Gia Lai, Ðắc Lắc, Lâm Ðồng.
Thu hái: Toàn cây quanh năm, tốt nhất vào tháng 4-5, rửa sạch rồi phơi khô.
Thành phần hoá học:Trong cây có hợp chất flavon.
Tính vị, tác dụng:Vị ngọt hơi đắng, tính bình; có tác dụng khu phong thanh nhiệt, trừ thấp, lợi tiểu, tiêu sưng mắt.
Công dụng: Dùng chữa: 1. Viêm màng tiếp hợp cấp, mắt đỏ sưng đau; 2. Lỵ, viêm ruột ỉa chảy; bệnh về gan; 3. Sỏi niệu đạo; 4. Rong kinh. Liều dùng 3-9g dạng thuốc sắc.
Bài thuốc:
1. Chữa viêm giác mạc cấp, đau mắt: Cỏ tháp bút, Mào gà (hạt), Cúc hoa, Xác ve sầu, mỗi vị 10g sắc uống.
2. Chữa ỉa chảy ra máu không ngớt: Cỏ tháp bút 20g sao sắc uống vào lúc đói.
3. Chữa băng huyết, rong huyết kéo dài hoặc đã mãn kinh mà còn rong huyết không dứt: dùng Cỏ tháp bút sao 20g sắc uống.
4. Chữa viêm gan, bệnh về gan: Cỏ tháp bút 30g sắc uống như nước trà.
5. Chữa mắt đau lâu ngày, bị màng che cùng mọi chứng bệnh mắt: Cỏ tháp bút, Cỏ dùi trống, Hạt muồng ngủ sao, Tật lê, Xác rắn, Sinh địa, Cúc hoa. Hạt mào gà đều bằng nhau 10g, sắc uống.
Ghi chú: Loài Cỏ tháp bút bông tù (Mộc tặc trải) - Equisetum diffusum Don, có bẹ không ôm sát thân, cành nhiều mọc đứng, bông hình thuôn dài hay hình trụ tròn đầu, có cuống ngắn thường gặp ở vùng núi cao ẩm miền Bắc Việt Nam (Sapa), cũng có cùng công dụng.

No comments:

Post a Comment