HOA CHÔNG-Barleria cristata-cây thuốc chữa ho gà, sốt rét

HOA CHÔNG

Tên khoa học: Barleria cristata Linnaeus; thuộc họ Ô rô (Acanthaceae).

Tên đồng nghĩa: Barleria cavaleriei H. Léveillé; B. ciliata Roxburgh; B. cristata var. mairei H. Léveillé; B. dichotoma Roxburgh; B. laciniataNees; B. napalensis Nees.

Mô tả: Cây thảo hay cây nhỡ, cao 0,5-2m. Cành non có lông. Lá có cuống ngắn, mép nguyên, hai mặt có lông. Hoa to, mọc đơn độc hay thành bông ở ngọn hay ở nách lá, lá bắc hình sợi; lá đài 4, có răng nhọn như gai; tràng 5, màu xanh hay hồng, có ống hình phễu dài, phía trên xẻ 5 thuỳ gần đều nhau; nhị sinh sản 2. Quả nang có 4 hạt. Cây ra hoa tháng 5-10.

Bộ phận dùng: Rễ, lá và toàn cây (Radix, Folium et Herba Barleriae).

Phân bố: Loài phân bố ở Ấn Độ, Mianma, Trung Quốc, Việt Nam, Indonesia. Ở nước ta, cây mọc hoang khắp nơi, ở đất thịt đá vôi cũng như ở savan. Cũng được trồng làm cảnh vì hoa có màu sắc đẹp.

Tính vị, tác dụng:Toàn cây có tác dụng thanh phế, long đờm, cầm máu, cắt cơn sốt rét.

Công dụng, cách dùng:ở Trung Quốc dùng trị phổi nóng, ho ra máu, ho gà, sốt rét.

Ở nước ta, cây được dùng chữa rắn cắn, tê thấp, đau tai, đau mắt và sưng phổi.

Ở Ấn Độ, rễ và lá dùng tiêu sưng, nước sắc rễ, lá dùng trị ho; cây được dùng trị rắn cắn.